Suy nghĩ về bệnh nói dối

Suy nghĩ về bệnh nói dối

Bài làm

Nói dối là một cách nói khác đi, không đúng với sự thật, không đúng với tâm trạng, suy nghĩ của mình, cố ý che giấu một cái gì đó; thậm chí xuyên tạc, nói chệch đi khiến người nghe phải tin để đạt được mục đích của mình.

Cha ông ta đã cảnh tỉnh rằng: trong xã hội không thiếu những kẻ ” Bề ngoài thơn thớt nói cười – Bề trong nham hiểm giết người không dao”; rồi những hạng người “ăn như rồng cuốn, nói như rồng leo, làm như mèo mửa” cũng không ít trong cuộc đời này. Đó là những người ngoài mặt thì lúc nào cũng ngọt nhạt, xởi lởi nhưng thực chất “bụng một bồ dao ngăm”; hoặc là những kẻ nói năng khoác loác, nhưng đến lúc làm việc thì lại lười nhác, trốn việc, ỷ lại hoặc làm không được việc gì.

Con người chủ động nói dối, tô vẽ bịa đặt theo tính toán có lợi cho bản thân mình, chọn lựa sắp đặt lời nói rất kĩ để mang lại lợi lộc cho mình nhiều nhất.

Thụ động nói dối khi mà cấp trên hoặc người đối thoại không muốn nghe những điều nghịch nhĩ, ví như trong bụng thì ghét thì ngoài mặt thì vẫn nói rằng yêu… Bực thật ! Sợ rằng, lâu dần thành thói quen, nói năng không cảm thấy được ngượng mồn và xấu hổ. Nói dối mãi tất trở thành căn bệnh… Lừa bịp cấp trên, lừa bịp người khác, báo cáo láo, bệnh thành tích lan tràn đã trở thành căn bệnh trầm kha và khó chữa trong đời sống của chúng ta hiện nay.

Người ta thi nhau tâng bốc, khi cấp trên đến chỉ đạo hội nghị, dự tổng kết với những mĩ từ bóng bẩy, đại loại: những lời vàng ngọc của anh đã giúp chúng em sáng mắt, sáng lòng, khiến chúng em “vô cùng thấm thía và cảm kích”… Thú thật chỉ thoáng nghe những “sáo ngữ vô hồn” được phát ra liến thoắng như con vẹt này, những ai có lòng tự trọng cũng cảm thấy đỏ mặt, xấu hổ, bẽ bàng vì nó trơ trẽn quá, thậm chí vô liêm sỉ quá! Đúng là không có sợi dây thần kinh xấu hổ nào trong bộ óc con người có thể chịu đựng nỗi những kiểu “uốn lưỡi cú diều này”!

Có một câu chuyện đàm tiếu rằng: Một ông cấp phó vào thăm cấp trưởng trong bệnh viện, miệng rối rít: anh cố gắng khỏi bệnh để về với chúng em. “Anh mà nằm bẹp lâu quá thì lấy ai chèo chống con thuyền sự nghiệp của cơ quan đây? Anh em trong cơ quan mong anh từng giờ…”. Thế nhưng vừa ra khỏi cổng bệnh viện, chính vị cấp phó kia lại đã thốt lên “những lời gan ruột” của mình: ” Trời ! Ông ấy còn tỉnh táo lắm! Còn lâu mới chết ! Mình còn lẽo đẽo “phó” đến bao giờ đây?”.

Thử đi tìm nguyên nhân của căn bệnh này thì thấy rằng:

Do thiếu trung thưc, xa thực tế chỉ muốn cầu lợi, chỉ thích không được khen không muốn bị nhắc nhở, phê bình (dù nhỏ), che dấu sự thật thấm chị tìm cách tẩy chay sự thật để làm lợi cho cá nhân của một số người mà thôi.

Xung quanh chúng ta có rất nhiều người thích được nịnh, thích được ve vuốt, được ru ngủ, được tung hô thì ắt thì có kẻ “lợi khẩu” uốn éo và khi ấy nói dối trở thành một “nghệ thuật” luồn lách của những kẻ vụ lợi, háo danh.

Khi đã quen nói dối, quen nghe nói dối thì người ta sẽ dửng dưng với tất cả, coi thường tất cả. Cái đáng lo ngại là những âm hưởng ngọt ngào của nói dối đã trở thành “lá bùa hộ mạng” có hiệu quả cho những kẻ bất tài luôn hành xử theo phương châm “công thì của tôi”, còn “tội thì của chúng ta”! Do vậy, họ cố tình khai khống, kê khống thành tích, bằng cấp để tô son trát phấn cho mình, để ra oai với người khác và để… tự huyễn hoặc mình theo kiểu “mục hạ vô nhân”!

Báo cáo không trung thực – căn bệnh thành tích này cũng chính là nói dối vậy. Và cấp trên lại quan liêu nữa thì quả là một đại họa đối với xã hội. Làm thế nào để ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng này? Thiết nghĩ, cần phải nâng cao tinh thần phê và tự phê, đồng thời thực hiện dân chủ sinh hoạt trong cộng đồng. Phải biết tôn trọng sự thật, nói đúng sự thật. Chẳng hạn, ông huấn luyện viên bóng đá Việt Nam Alfred Riedl – người có ấn tượng khá sâu đậm đối với những người hâm mộ bóng đá Việt Nam, trong lần trả lời Hãng thông tấn Pháp AFP ngày 19 – 5 – 2005 đã nói: “Bóng đá được cấu thành từ các câu lạc bộ. Các vị chủ tịch, các nhà quản lí, các huấn luyện viên và trước hết là cầu thủ ở các câu lạc bộ cần phải nhìn lại  mình trong gương mỗi khi đội tuyển thất bại. Nếu giải vô địch quốc gia tồi, chúng ta chỉ có thể có một đội tuyển quốc gia tồi”.

Tôi nghĩ rằng đây là một nhận xét chân tình mặc dù người hâm mộ không mong muốn nhưng dù sao đó cũng là sự thật mà chúng ta phải bình tĩnh đánh giá – không thể nào khác được.